Bếp không chỉ là nơi giữ lửa cho những bữa cơm gia đình mà còn là thiết bị cần được chăm sóc kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn và hiệu suất nấu nướng. Tuy nhiên, sau mỗi lần chế biến, dầu mỡ và thức ăn thừa bám dính là điều khó tránh khỏi. Nếu không được làm sạch kịp thời, các vết bẩn này không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn làm giảm tuổi thọ của bếp, thậm chí gây hao phí điện năng.
Hiện nay, bếp từ và bếp hồng ngoại là hai loại thiết bị phổ biến nhất trong gian bếp Việt. Dù có vẻ ngoài khá giống nhau với mặt kính phẳng sang trọng, nhưng đặc điểm cấu tạo và nguyên lý hoạt động của chúng lại khác biệt, dẫn đến yêu cầu vệ sinh cũng không hoàn toàn giống nhau. Hiểu được điều đó, bTaskee sẽ hướng dẫn bạn quy trình làm sạch chi tiết cho từng loại bếp, giúp bạn giữ gìn không gian nấu nướng luôn sáng bóng như mới.
4 Bước Vệ Sinh Bếp Từ Đơn Giản Giúp Bếp Sạch Bóng Như Mới
Bếp từ hoạt động dựa trên nguyên lý từ trường để làm nóng đáy nồi, do đó mặt kính bếp thường ít bị nóng rực và ít bám dính thức ăn cháy khét hơn so với bếp hồng ngoại. Tuy nhiên, mặt kính của bếp từ (thường là kính Schott Ceran hoặc Eurokera) khá nhạy cảm với các vật sắc nhọn và hóa chất tẩy rửa mạnh.
Để đảm bảo bếp luôn bền đẹp, bạn hãy thực hiện theo quy trình 4 bước chuẩn hóa dưới đây.
Bước 1: Tắt Bếp, Rút Điện Và Chờ Mặt Kính Nguội Hoàn Toàn
Đây là bước quan trọng nhất để đảm bảo an toàn cho chính bạn và thiết bị. Việc vệ sinh ngay khi bếp vừa nấu xong là một sai lầm phổ biến. Khi mặt kính còn nóng, sự chênh lệch nhiệt độ đột ngột giữa mặt bếp và khăn lạnh hoặc dung dịch tẩy rửa có thể gây ra hiện tượng “sốc nhiệt”, dẫn đến nứt vỡ mặt kính – một linh kiện có chi phí thay thế rất cao.
Quy trình thực hiện an toàn:
- Nhấn nút nguồn để tắt bếp trên bảng điều khiển.
- Rút phích cắm ra khỏi ổ điện hoặc ngắt aptomat (nếu dùng đường điện riêng).
- Chờ đợi khoảng 15 – 20 phút cho đến khi cảnh báo nhiệt dư (thường là chữ “H” đỏ) trên mặt bếp tắt hẳn và mặt kính nguội về nhiệt độ phòng.
Bước 2: Loại Bỏ Dầu Mỡ Và Bụi Bẩn Bằng Khăn Mềm
Sau khi bếp đã nguội, bước tiếp theo là làm sạch các vết bẩn cơ bản như dầu mỡ bắn ra, nước trào hoặc bụi bẩn bám trên bề mặt. Bạn cần chuẩn bị một chiếc khăn mềm (tốt nhất là vải microfiber hoặc khăn cotton sạch), nước ấm và nước rửa chén loại nhẹ.
Tuyệt đối không sử dụng miếng bọt biển nhám hay búi sắt cọ nồi vì chúng sẽ để lại các vết xước vĩnh viễn trên mặt kính.
Cách thực hiện:
- Pha loãng một lượng nhỏ nước rửa chén vào bát nước ấm. Nước ấm giúp hòa tan dầu mỡ nhanh hơn nước lạnh.
- Nhúng khăn mềm vào dung dịch, vắt ráo nước (chỉ để khăn ẩm, không sũng nước).
- Lau nhẹ nhàng toàn bộ mặt bếp theo chuyển động tròn từ trung tâm vùng nấu ra phía ngoài.
- Lặp lại thao tác lau bằng nước sạch để loại bỏ hoàn toàn xà phòng còn sót lại.
Bước 3: Xử Lý Vết Bám Cứng Đầu Bằng Hỗn Hợp Baking Soda Và Giấm
Đối với những vết bẩn đã khô cứng, vết cháy xém hoặc thức ăn trào ra bị kết dính mà khăn mềm không thể lau sạch, bạn không nên cố sức cạy mạnh. Thay vào đó, hãy sử dụng “bộ đôi thần thánh” trong vệ sinh nhà cửa là Baking Soda và giấm ăn.
Baking Soda có tính kiềm nhẹ và khả năng mài mòn vật lý an toàn, khi kết hợp với giấm sẽ tạo ra phản ứng sủi bọt giúp làm mềm và tách vết bẩn ra khỏi mặt kính.
Hướng dẫn xử lý vết bẩn cứng đầu:
- Trộn baking soda với một ít nước ấm hoặc giấm trắng theo tỉ lệ 1:1 để tạo thành hỗn hợp sệt như kem đánh răng.
- Thoa đều hỗn hợp này lên các vị trí có vết bẩn cứng đầu.
- Để yên trong khoảng 10 – 15 phút. Thời gian này giúp hỗn hợp thấm sâu và làm mềm cấu trúc vết bẩn.
- Sử dụng khăn mềm ẩm lau sạch hỗn hợp. Nếu vết bẩn vẫn còn, bạn có thể dùng miếng bọt biển mềm chà nhẹ nhàng theo hình vòng tròn cho đến khi sạch hẳn.
Bước 4: Làm Khô Bề Mặt Và Kiểm Tra Viền Bếp
Bước cuối cùng thường bị nhiều người bỏ qua nhưng lại quyết định độ sáng bóng và tuổi thọ của bếp. Nước đọng lại trên mặt kính lâu ngày có thể tạo thành các vết ố canxi rất khó tẩy.
Ngoài ra, các khe hở ở viền bếp là nơi dễ tích tụ vụn thức ăn và nước, lâu ngày có thể gây hỏng mạch điện tử bên dưới.
Thao tác hoàn thiện:
- Dùng tăm bông hoặc bàn chải đánh răng lông mềm nhẹ nhàng quét sạch bụi bẩn, vụn thức ăn ở các khe, rãnh viền kim loại hoặc viền nhựa xung quanh bếp.
- Dùng một chiếc khăn microfiber khô và sạch để lau lại toàn bộ bề mặt kính lần cuối. Khăn khô sẽ giúp mặt kính sáng bóng không tì vết.
- Đảm bảo bếp khô hoàn toàn trước khi cắm điện và sử dụng lại.
4 Bước Vệ Sinh Bếp Hồng Ngoại Nhanh Gọn Sạch Sáng
Khác với bếp từ, bếp hồng ngoại làm nóng bằng cách đốt nóng các dây mayso hoặc bóng halogen, truyền nhiệt trực tiếp lên mặt kính rồi mới đến đáy nồi.
Do đó, mặt kính bếp hồng ngoại thường chịu nhiệt độ rất cao và dễ bị cháy két thức ăn rơi vãi hơn hẳn bếp từ. Việc vệ sinh loại bếp này đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỹ thuật xử lý vết cháy chuyên dụng hơn.
Bước 1: Rút Điện Và Chờ Bếp Nguội Hẳn Trước Khi Vệ Sinh
Do cơ chế hoạt động đốt nóng trực tiếp, mặt kính bếp hồng ngoại giữ nhiệt rất lâu sau khi tắt. Thời gian chờ nguội của bếp hồng ngoại thường kéo dài hơn bếp từ, bạn nên đợi ít nhất 30 – 45 phút sau khi nấu.
Hãy nhớ rằng, mặt kính đang nóng rực mà gặp nước lạnh hoặc khăn ẩm sẽ gây ra hiện tượng co giãn nhiệt đột ngột, nguy cơ nứt vỡ kính là rất cao. Ngoài ra, việc chạm tay vào bếp khi đèn cảnh báo nhiệt độ còn sáng có thể gây bỏng nặng. Do đó, kiên nhẫn chờ đợi là nguyên tắc an toàn số một.
Bước 2: Làm Mềm Vết Bẩn Bằng Dung Dịch Phù Hợp
Các vết bẩn trên bếp hồng ngoại thường là vết cháy đen hoặc vết ố vàng cầu vồng do nhiệt độ cao. Việc chà xát ngay lập tức thường không hiệu quả và tốn sức. Giải pháp tối ưu là làm mềm vết bẩn trước bằng các dung dịch tẩy rửa phù hợp.
Bạn có thể sử dụng các sản phẩm chuyên dụng cho bếp kính ceramic (như Cif, Sumo) hoặc tận dụng nguyên liệu tự nhiên.
Các dung dịch gợi ý và cách thực hiện:
- Dung dịch: Baking soda kết hợp giấm trắng, hoặc nước ấm pha nước rửa chén đậm đặc. Với các vết bẩn nhỏ, kem đánh răng không hạt cũng là một lựa chọn tốt.
- Thoa dung dịch: Phủ đều dung dịch lên vùng bị cháy két.
- Kỹ thuật “Ủ”: Đặt một lớp khăn giấy hoặc khăn vải ẩm lên trên lớp dung dịch vừa thoa. Việc này giúp dung dịch không bị khô nhanh và thẩm thấu tốt hơn vào vết bẩn.
- Thời gian chờ: Để yên từ 15 – 30 phút. Với những vết cháy lâu ngày, bạn có thể cần ủ lâu hơn.
Lưu ý: Tránh sử dụng các chất tẩy rửa có tính axit quá mạnh (như chanh nguyên chất chà xát trực tiếp khi bếp còn ấm) vì có thể làm mòn lớp men bảo vệ kính theo thời gian.
Bước 3: Dùng Dao Cạo Chuyên Dụng Cho Vết Bẩn Cứng Đầu
Đây là điểm khác biệt lớn nhất khi vệ sinh bếp hồng ngoại so với bếp từ. Do thức ăn bị nướng chín trực tiếp trên mặt kính, chúng bám rất chặt và khăn mềm không thể loại bỏ hết.
Lúc này, dao cạo kính chuyên dụng (loại dao tem có tay cầm) là công cụ đắc lực nhất. Đừng lo lắng về việc trầy xước, nếu sử dụng đúng kỹ thuật, đây là phương pháp an toàn và hiệu quả.
Kỹ thuật cạo chuẩn chuyên gia:
- Sử dụng dao cạo chuyên dụng dành cho vệ sinh kính (có thể mua tại các cửa hàng gia dụng hoặc siêu thị).
- Cầm dao nghiêng một góc khoảng 30 – 45 độ so với mặt kính.
- Dùng lực vừa phải, đẩy dao theo một chiều (từ ngoài vào trong hoặc từ trên xuống dưới) để cạo lớp than bẩn đi.
- Không cạo qua lại như cưa gỗ, không dùng mũi nhọn của dao để cậy, và đảm bảo bề mặt vết bẩn luôn ẩm ướt khi cạo để giảm ma sát.
Nếu không có dao cạo chuyên dụng, trong trường hợp cấp bách, bạn có thể sử dụng cạnh của một chiếc thẻ nhựa cứng (như thẻ ATM cũ) để thay thế, tuy nhiên hiệu quả sẽ thấp hơn.
Bước 4: Lau Lại Bằng Khăn Ẩm Và Làm Sạch Toàn Bộ Mặt Kính
Sau khi đã loại bỏ được lớp cặn bẩn cứng đầu, công đoạn cuối cùng là làm sạch tổng thể để trả lại vẻ sáng bóng cho gian bếp.
Quy trình hoàn thiện:
- Dùng khăn ẩm lau sạch toàn bộ các mảnh vụn cháy và cặn bẩn vừa cạo ra.
- Sử dụng nước lau kính hoặc dung dịch nước ấm pha nước rửa chén để lau toàn bộ mặt bếp một lần nữa, đảm bảo không còn vết dầu mỡ loang lổ.
- Chú ý vệ sinh kỹ các khe tản nhiệt và viền bếp, nơi bụi bẩn thường trú ngụ.
- Dùng khăn khô, sạch lau lại lần cuối để mặt kính khô ráo và không bị vệt nước.
Để duy trì độ bền của bếp hồng ngoại, bạn nên thực hiện quy trình vệ sinh sâu này định kỳ 1-2 lần/tuần, tùy vào tần suất nấu nướng.
Sự Khác Nhau Giữa Bếp Từ Và Bếp Hồng Ngoại
Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai loại bếp này sẽ giúp bạn có phương pháp bảo quản và vệ sinh chính xác hơn. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết:
| Tiêu chí | Bếp từ | Bếp hồng ngoại |
| Nguyên lý hoạt động | Tạo nhiệt bằng từ trường, làm nóng trực tiếp đáy nồi. Mặt kính chỉ nóng thụ động do nhiệt từ nồi truyền xuống. | Tạo nhiệt bằng tia hồng ngoại từ mâm nhiệt/bóng halogen. Mặt kính nóng lên trực tiếp rồi mới truyền nhiệt sang nồi. |
| Loại nồi sử dụng | Kén nồi. Chỉ dùng được với nồi chảo có đáy nhiễm từ (inox, gang). | Không kén nồi. Dùng được hầu hết các loại: thủy tinh, gốm, đất, nhôm, inox… |
| Mặt kính & độ bền | Mặt kính ít chịu sốc nhiệt lớn, độ bền thường cao hơn do nhiệt độ mặt kính thấp hơn. | Mặt kính chịu nhiệt lượng rất cao và liên tục, dễ bị sốc nhiệt nứt vỡ nếu vệ sinh sai cách (dùng nước lạnh khi bếp nóng). |
| Tốc độ nóng – nguội | Nóng nhanh, nguội nhanh. An toàn hơn khi vệ sinh sớm. | Nóng chậm, giữ nhiệt rất lâu. Cần thời gian chờ nguội dài hơn trước khi vệ sinh. |
| Vết bẩn thường gặp | Chủ yếu là dầu mỡ, nước trào nhẹ. Ít bị cháy khét thức ăn. | Thường xuyên bị cháy đen, vết ố cầu vồng, thức ăn bị “nướng” dính chặt vào mặt kính. |
| Mức độ vệ sinh | Dễ dàng. Thường chỉ cần khăn mềm và dung dịch tẩy rửa nhẹ. | Khó hơn. Thường xuyên cần dùng đến dao cạo chuyên dụng và hóa chất tẩy rửa mạnh hơn. |
5 Lưu Ý Khi Vệ Sinh Bếp Hồng Ngoại Và Bếp Từ
Để chiếc bếp của bạn luôn hoạt động bền bỉ và giữ được vẻ thẩm mỹ qua thời gian, việc vệ sinh đúng cách là chưa đủ, bạn cần tuân thủ 5 nguyên tắc vàng sau đây để tránh những hư hỏng đáng tiếc:
- Tuyệt đối cẩn trọng với dụng cụ vệ sinh: Không bao giờ sử dụng các vật dụng có bề mặt thô ráp như bùi nhùi kim loại, mặt xanh của miếng rửa bát hay bàn chải cứng để chà mặt kính. Chúng sẽ để lại các vết xước li ti, làm mờ kính và khiến mặt bếp dễ nứt vỡ hơn khi chịu nhiệt. Chỉ ưu tiên khăn microfiber, vải cotton mềm hoặc bọt biển chuyên dụng.
- Tránh xa hóa chất có tính tẩy mạnh: Các loại nước tẩy con vịt, thuốc tẩy trắng, amoniac đậm đặc hay hóa chất có tính axit cao không được khuyên dùng cho mặt kính bếp. Chúng có thể ăn mòn lớp men bảo vệ, làm bay màu các ký hiệu in trên mặt bếp và gây hại cho linh kiện điện tử nếu rò rỉ vào trong. Hãy ưu tiên dung dịch tẩy rửa trung tính hoặc các nguyên liệu tự nhiên như chanh, giấm, baking soda.
- Nguyên tắc an toàn điện là số 1: Luôn rút phích cắm hoặc ngắt cầu dao trước khi bắt đầu quy trình vệ sinh sâu. Trong quá trình lau chùi, tuyệt đối không để nước chảy tràn vào các khe hở, lỗ thông gió hoặc bảng điều khiển cảm ứng. Phải lau khô hoàn toàn bề mặt và đáy bếp trước khi cấp điện trở lại để tránh chập cháy.
- Duy trì thói quen vệ sinh định kỳ: Đừng đợi đến khi bếp quá bẩn mới dọn. Hãy hình thành thói quen lau nhẹ mặt bếp bằng khăn ẩm ngay sau mỗi lần nấu (khi bếp đã nguội bớt nhưng còn hơi ấm, vết bẩn sẽ dễ đi hơn). Thực hiện vệ sinh sâu 1-2 lần/tuần. Vết bẩn để càng lâu, càng bị nhiệt độ cao nung khô, sẽ càng khó làm sạch.
- Bảo quản bếp đúng cách: Sau khi vệ sinh, hãy để bếp khô ráo tự nhiên trước khi đậy nắp bảo vệ (nếu có). Tránh thói quen kéo lê nồi chảo trên mặt kính gây trầy xước. Đặc biệt, không biến mặt bếp thành bàn để đồ, tránh đặt vật nặng hoặc vật sắc nhọn lên mặt kính khi không nấu nướng.
Câu Hỏi Thường Gặp
- Vết nhựa hoặc ni-lông bị chảy dính trên mặt bếp xử lý thế nào?
Đây là sự cố khá phổ biến. Bạn cần tắt bếp ngay lập tức và rút điện. Đợi bếp nguội hoàn toàn để nhựa cứng lại.
Sau đó, dùng dao cạo chuyên dụng, giữ lưỡi dao nghiêng góc 30–45 độ, nhẹ nhàng cạo lớp nhựa hoặc ni-lông ra khỏi mặt kính.
Cuối cùng, lau sạch lại bằng dung dịch vệ sinh chuyên dụng. Tuyệt đối không cạo khi nhựa còn nóng dẻo vì sẽ làm nhựa lan rộng ra hơn. - Cách để xóa các vết xước nhỏ trên mặt kính?
Thực tế, bạn không thể xóa hoàn toàn vết xước vật lý trên kính, nhưng có thể làm mờ chúng. Hãy dùng một ít kem đánh răng (loại mịn, không hạt) hoặc hỗn hợp baking soda sệt, thoa lên vết xước và dùng khăn mềm chà nhẹ theo vòng tròn trong vài phút.
Sau đó lau sạch lại. Cách này giúp đánh bóng và làm mờ các vết xước nông hiệu quả. Lưu ý không dùng kem đánh răng có hạt tẩy thô vì sẽ làm xước thêm. - Dùng khăn giấy ướt vệ sinh bếp có tốt hơn khăn vải không?
Không hẳn. Khăn giấy ướt rất tiện lợi cho việc lau nhanh các vết bẩn mới. Tuy nhiên, nhiều loại khăn giấy ướt có chứa cồn hoặc hương liệu có thể để lại vệt mờ trên mặt kính sau khi khô.
Ngoài ra, giấy kém chất lượng có thể để lại bụi giấy hoặc xơ vải. Khăn vải mềm microfiber giặt sạch vẫn là lựa chọn kinh tế và an toàn nhất cho mặt kính bếp.
Kết Luận
Việc vệ sinh bếp từ và bếp hồng ngoại thực ra không quá phức tạp nếu bạn nắm vững quy trình và thực hiện đều đặn. Một chiếc bếp sạch sẽ không chỉ mang lại cảm hứng nấu nướng, giúp gian bếp thêm sang trọng mà còn là yếu tố then chốt để tiết kiệm điện năng và đảm bảo an toàn cháy nổ cho gia đình.
Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết trên, bạn có thể tự tay chăm sóc thiết bị nhà bếp của mình một cách dễ dàng!
Tuy nhiên, cuộc sống bận rộn đôi khi khiến bạn không có đủ thời gian cho những công việc tỉ mỉ này. Nếu bạn cần một sự hỗ trợ chuyên nghiệp hơn để làm sạch sâu không chỉ gian bếp mà cả ngôi nhà, hãy trải nghiệm dịch vụ giúp việc nhà theo giờ của bTaskee.
Đội ngũ Cộng tác viên (chị Ong) giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản của bTaskee luôn sẵn sàng giúp bạn “hô biến” căn bếp trở nên sạch bong, sáng bóng, để bạn có thêm thời gian thảnh thơi bên gia đình.Đặt lịch ngay hôm nay trên ứng dụng bTaskee để tận hưởng không gian sống sạch đẹp!
