Điều Hòa Trung Tâm Là Gì? Ưu Nhược Điểm Ra Sao?

Điều hòa trung tâm là một trong những giải pháp hiệu quả để làm mát và điều hòa không khí cho các tòa nhà lớn, nhà máy, hay trung tâm thương mại. Vậy điều hòa trung tâm là gì? Cùng bTaskee tìm hiểu qua nội dung dưới đây.

Điều hòa trung tâm là gì?

Định nghĩa

Điều hòa trung tâm (hay còn gọi là HVAC – Hệ thống thông gió, sưởi ấm và điều hòa không khí trung tâm) là một hệ thống kỹ thuật được thiết kế để cung cấp khí trời thoáng mát, sưởi ấm và khử ẩm cho một toà nhà hay một khu vực lớn.

Điều hòa HVAC trung tâm thường bao gồm các thiết bị như máy lạnh, máy sưởi, quạt thông gió, hệ thống đường ống gió và các bộ điều khiển. 

Hệ thống này có thể được lắp đặt trên mái của tòa nhà, hoặc trong một phòng riêng biệt tại tầng hầm. Hệ thống này có thể được điều khiển tự động hoặc bằng tay để đảm bảo rằng nhiệt độ, độ ẩm và lưu lượng khí trời được duy trì ở mức độ thoải mái cho người sử dụng.

Điều hòa trung tâm VRV

Hệ thống VRV (tiếng anh là Variable Refrigerant Volume) là một loại hệ thống điều hòa trung tâm Daikin. Đây là hệ thống máy lạnh mới và hiện đại nhất hiện nay. VRV được sử dụng phổ biến trong các tòa nhà thương mại và chung cư cao tầng.

Máy lạnh VRV sử dụng công nghệ biến tần để điều khiển lưu lượng khí trời và nhiệt độ ở từng khu vực khác nhau của tòa nhà. Giúp tiết kiệm năng lượng và tối đa hóa hiệu suất hoạt động của dàn.

Nguyên lý hoạt động:

• Nguyên lý hoạt động của hệ thống VRV là sử dụng nhiều đơn vị xử lý khí lạnh độc lập với nhau, mỗi đơn vị có thể cung cấp khí lạnh với nhiều năng lượng khác nhau. 
• Hệ thống VRV sử dụng một hệ thống đường ống dẫn chất lỏng lạnh để điều khiển nhiệt độ và lưu lượng khí lạnh đến các đơn vị xử lý khí lạnh. 
• Khi một trong các đơn vị yêu cầu nhiệt độ khác với nhiệt độ hiện tại, bộ điều khiển sẽ điều chỉnh van để tăng hoặc giảm lưu lượng chất lỏng lạnh đến đơn vị đó. 
• Khi lưu lượng chất lỏng lạnh tăng, đơn vị xử lý khí lạnh sẽ làm lạnh khí lạnh nhanh hơn và cung cấp nhiệt độ thấp hơn cho không gian. 
• Khi lưu lượng chất lỏng lạnh giảm, đơn vị xử lý khí lạnh sẽ làm lạnh khí lạnh chậm hơn và cung cấp nhiệt độ cao hơn cho không gian.
• Với hệ thống VRV, mỗi đơn vị xử lý khí lạnh được điều khiển độc lập và có thể cung cấp khí lạnh với nhiều năng lượng khác nhau. Điều này giúp giảm thời gian chờ đợi cho các khu vực cần nhiệt độ khác nhau và tăng tính linh hoạt trong việc điều khiển hệ thống điều hòa không khí.

>>>Xem thêm: Máy Lạnh Di Động Là Gì? Ưu Và Nhược Điểm Máy Lạnh Mini

Máy lạnh trung tâm VRF

Tương tự với hệ thống điều hòa không khí VRV, máy lạnh trung tâm VRF (Variable Refrigerant Flow) là một hệ thống điều hòa không khí được thiết kế để cung cấp khí lạnh cho nhiều điểm trong một tòa nhà hoặc khu vực. 

Tương tự như hệ thống VRV, điều hòa VRF cũng sử dụng công nghệ biến tần để điều chỉnh lưu lượng khí trời và nhiệt độ ở từng khu vực khác nhau của tòa nhà, giúp tiết kiệm năng lượng và tối ưu hóa hiệu suất hoạt động.

Tuy nhiên, khác với VRV, VRF sử dụng một đường ống dẫn khí lạnh duy nhất để kết nối nhiều đơn vị nội bộ, đóng vai trò như một tuyến đường chính để phân phối khí lạnh đến các điểm khác nhau.

Nguyên lý hoạt động:

• Hệ thống VRF dựa trên việc điều khiển luồng khí lạnh đến từng điểm một cách độc lập. Hệ thống sử dụng một bộ điều khiển trung tâm để quản lý việc điều khiển động cơ nén và van điều khiển trong hệ thống. 
• Khi một điểm yêu cầu nhiệt độ khác với nhiệt độ hiện tại, bộ điều khiển trung tâm sẽ điều khiển van để điều chỉnh lượng khí lạnh được phân phối đến điểm đó.
• Khi cần cung cấp nhiệt độ cao hơn, động cơ nén sẽ hoạt động ở mức cao hơn để tăng áp suất trong hệ thống và làm nóng khí lạnh trước khi đưa vào đơn vị nội bộ. 
• Khi cần cung cấp nhiệt độ thấp hơn, động cơ nén sẽ hoạt động ở mức thấp hơn để giảm áp suất trong hệ thống và làm lạnh khí lạnh trước khi đưa vào đơn vị nội bộ.
• Hệ thống này cũng có khả năng tự động điều chỉnh theo tải nhiệt và mức độ sử dụng để tiết kiệm năng lượng. Tuy nhiên, giống như hệ thống VRV, hệ thống VRF yêu cầu kỹ thuật viên có chuyên môn cao để lắp đặt và bảo trì.

Cấu tạo của hệ thống điều hòa trung tâm

Hệ thống điều hòa trung tâm là một hệ thống phức tạp gồm nhiều thành phần khác nhau. Cấu trúc hệ thống này bao gồm các thành phần chính như sau:

• Thiết bị cung cấp nhiệt và lạnh: Bao gồm các đơn vị nén khí, đường ống dẫn nhiệt, bộ trao đổi nhiệt, bình chứa nước, bơm nước và các phụ kiện khác để cung cấp nhiệt và lạnh cho hệ thống.
• Hệ thống đường ống dẫn khí và nước: Đường ống dẫn khí và nước chịu trách nhiệm chuyển đổi nhiệt và luồng không khí giữa các khu vực trong tòa nhà và hệ thống điều hòa HVAC.
• Thiết bị điều khiển và giám sát: Bao gồm các bộ điều khiển, cảm biến và các thiết bị giám sát để kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, áp suất và lưu lượng không khí trong các khu vực khác nhau.
• Hệ thống thông gió: Hệ thống thông gió bao gồm các đường ống gió, quạt, lưới lọc và các thiết bị điều khiển để cung cấp không khí tươi và lấy đi không khí ô nhiễm.
• Hệ thống điện và điện tử: Hệ thống điện và điện tử bao gồm các thiết bị điện tử điều khiển, các thiết bị điện và các bộ chuyển đổi để điều khiển các thiết bị trong hệ thống.

Tất cả các thành phần này hoạt động cùng nhau để cung cấp nhiệt, lạnh và luồng không khí cho toàn bộ tòa nhà. Các thành phần này được lắp đặt và bố trí sao cho đảm bảo hiệu suất hoạt động tối đa và tiết kiệm năng lượng.

Ưu nhược điểm của máy lạnh trung tâm

Với mỗi hệ thống vận hành đều sẽ có các ưu nhược điểm riêng biệt. Dưới đây là một số ưu và nhược điểm của điều hòa trung tâm:

Ưu điểm

• Tiết kiệm năng lượng: Giúp tiêu thụ ít năng lượng hơn so với các máy lạnh tầng trệt hoặc máy lạnh treo tường do có thể điều khiển một khu vực lớn hơn và tổng hợp được nhiều nguồn năng lượng.
• Kiểm soát nhiệt độ chính xác: Hệ thống điều khiển và giám sát của hệ thống máy lạnh giúp điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm, áp suất và lưu lượng không khí chính xác, đáp ứng được yêu cầu khác nhau của các khu vực trong toàn bộ tòa nhà.
• Bảo trì dễ dàng: Hệ thống dàn lạnh trung tâm được lắp đặt và vận hành trên một khu vực tập trung, giúp việc bảo trì, sửa chữa và thay thế các thành phần dễ dàng hơn.
• Không gian sử dụng tiết kiệm: Bạn không cần phải lắp đặt nhiều máy lạnh riêng lẻ trong từng phòng, vì vậy máy lạnh trung tâm giúp tiết kiệm diện tích sử dụng trong tòa nhà.

Nhược điểm

• Chi phí đầu tư và vận hành ban đầu cao: Hệ thống HVAC trung tâm yêu cầu một khoản đầu tư lớn cho việc lắp đặt hệ thống so với các loại máy lạnh khác.
• Yêu cầu vị trí đặt máy riêng biệt: Hệ thống điều hòa không khí trung tâm cần một khu vực riêng biệt để lắp đặt, thường là trên mái hoặc tầng hầm của tòa nhà.
• Thiết kế và lắp đặt phức tạp: Thiết kế, lắp đặt và cấu hình hệ thống yêu cầu sự chuyên môn cao, cần đội ngũ kỹ sư chuyên nghiệp và có kinh nghiệm.
• Gây ra tiếng ồn xung quanh khu vực vận hành: Hệ thống này có thể gây ra tiếng ồn, đặc biệt là khi hệ thống vận hành ở cường độ cao. Điều này có thể gây phiền toái cho các cư dân trong tòa nhà và có thể ảnh hưởng đến môi trường sống và làm việc.
• Rủi ro về an toàn: Hệ thống điện và các ống dẫn của hệ thống có thể gây ra nguy cơ cháy nổ hoặc rò rỉ chất lỏng. Vì vậy, việc bảo trì và kiểm tra định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho các cư dân trong tòa nhà.
• Không linh hoạt: Bộ hệ thống HVAC không thể điều chỉnh nhiệt độ và lưu lượng không khí riêng lẻ cho từng phòng, do đó không phù hợp cho các tòa nhà có nhu cầu linh hoạt về kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm.

Nên bảo trì và vệ sinh điều hòa trung tâm bao lâu một lần?

Thời gian bảo trì và vệ sinh cho hệ thống HVAC trung tâm phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi thọ điều hòa, tần suất sử dụng, điều kiện môi trường xung quanh và cảnh quan của hệ thống sau mỗi mùa.

Tuy nhiên, nhà sản xuất thường khuyến nghị bảo trì hệ thống điều hòa không khí trung tâm ít nhất mỗi năm một lần. Trong quá trình này, kỹ thuật viên sẽ kiểm tra toàn bộ hệ thống để đảm bảo nó hoạt động hiệu quả, an toàn và tiết kiệm năng lượng.

Các công việc bảo trì thường bao gồm kiểm tra và làm sạch bộ lọc không khí, kiểm tra và sửa chữa các bộ phận của hệ thống, kiểm tra các thiết bị điện và kiểm tra độ bền của các ống dẫn và đường ống.

Ngoài ra, nếu hệ thống điều hòa HVAC trung tâm được sử dụng thường xuyên hoặc trong môi trường bụi bẩn hoặc độ ẩm cao, thì việc bảo trì và vệ sinh cần được thực hiện thường xuyên hơn, ví dụ như mỗi 6 tháng hoặc 3 tháng một lần.

Để đảm bảo hiệu quả và tuổi thọ của hệ thống điều hòa, việc bảo trì và vệ sinh định kỳ là rất quan trọng. Việc vệ sinh cần người vệ sinh có kinh nghiệm và kỹ năng trong nghề. Do đó, nếu bạn không có kỹ năng để tự mình vệ sinh hãy đặt ngay dịch vụ vệ sinh máy lạnh bTaskee. 

Tải app bTaskee và trải nghiệm dịch vụ ngay hôm nay!

Câu hỏi thường gặp

Điều hòa trung tâm là thiết bị quan trọng trong hệ thống điều hòa không khí của các tòa nhà và cơ sở hạ tầng. Hy vọng với những chia sẻ trên của bTaskee đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan và biết cách sử dụng hệ thống máy lạnh trung tâm hiệu quả và an toàn

>> Xem thêm các nội dung tương tự:

• Máy Lạnh 2 Chiều Là Gì? Ưu Và Nhược Điểm Của Chúng
• Máy Lạnh Inverter Là Gì? Ưu Điểm Và Cơ Chế Hoạt Động
• Điều Hòa Công Nghiệp Là Gì? Có Mấy Loại? Cơ Chế Ra Sao?

Hình ảnh: Canva, daikin việt nam, điện máy elc, điện lạnh azan